At Manos de la Comunidad, we met artisans sitting on the ground, weaving on traditional floor looms, working slowly and with remarkable skill. As the textile grows, they use smooth tools made from animal bone or wood to press each line of yarn firmly into place, strengthening the fabric. These simple, handmade tools show how Andean weaving relies on natural materials and techniques passed down through generations.
Podczas wizyty w Manos de la Comunidad spotkaliśmy rzemieślników, którzy siedzieli na ziemi i tkali na tradycyjnych krosnach podłogowych. Powoli przekładali włókna, używając gładkich narzędzi z kości zwierzęcych lub drewna, żeby dobrze je docisnąć i wzmocnić materiał. Te proste, ręcznie wykonane narzędzia pokazują, że andyjskie tkactwo opiera się na naturalnych materiałach i tradycyjnych technikach przekazywanych z pokolenia na pokolenie.
In the Andean highlands of Peru, alpaca and llama wool is transformed into beautiful textiles through a careful, time-honoured process. Alpaca wool is prized for its softness, warmth, hypoallergenic qualities, and luxurious feel - especially baby alpaca taken from the first shearing. Llama wool is coarser and stronger, making it ideal for more durable and utilitarian textiles like bags, rugs, and heavier garments. Both fibres have been central to Andean textile traditions for thousands of years; weaving and spinning techniques carry deep cultural meaning and often reflect stories, symbols, and community identity.
The process begins with shearing the animals, done gently to collect their warm, valuable fibre. The wool is then washed using natural soaps or local plants, removing dirt while protecting the softness of the fibres. Traditional weaving often uses natural dyes - deep reds from cochineal insects, yellows from local flowers, and blues from plant sources such as indigo - giving textiles their beautiful colours. During our visit, it was demonstrated to us how cochineal produces different shades depending on minerals added, like lime juice, limestone, or ash, ranging from deep crimson through bright scarlet to purple and pink.
W peruwiańskich Andach wełna alpaki i lamy zamienia się w piękne tekstylia dzięki starannemu, tradycyjnemu procesowi. Wełna alpaki ceniona jest za miękkość, ciepło i delikatność, zwłaszcza wełna z pierwszego strzyżenia młodych alpak. Wełna lamy jest grubsza i mocniejsza, więc nadaje się do bardziej wytrzymałych rzeczy, jak torby, dywany czy cięższe ubrania. Oba rodzaje włókien od wieków są podstawą andyjskiego tkactwa, a techniki przędzenia i tkania niosą znaczenie kulturowe, opowiadając historie i pokazując tożsamość lokalnej społeczności.
Proces zaczyna się od delikatnego strzyżenia zwierząt. Potem wełnę myje się przy użyciu naturalnych mydeł lub roślin, żeby oczyścić ją z zabrudzeń, nie niszcząc miękkości. Tradycyjne tkanie wykorzystuje też naturalne barwniki - głębokie czerwienie z owadów koszenili, żółcie z lokalnych kwiatów i błękity z roślin, jak indygo. Podczas naszej wizyty pokazano nam, jak koszenila zmienia odcienie w zależności od dodatków, takich jak sok z limonki, wapień czy popiół - od intensywnej czerwieni, przez jasną szkarłatną, aż po purpurę i róż.
With the dyed fibres ready, the next step is to transform the wool into yarn that can be woven. First, the clean wool is spun by hand into yarn, often using simple spindles. Once spun, the yarn is dyed with natural pigments, creating rich, lasting colours before any weaving begins. Finally, the dyed yarn is woven on backstrap or floor looms, traditional tools that allow artisans to create detailed patterns filled with cultural meaning.
Colours are carefully combined with meaningful motifs that tell stories of daily life and belief. Patterns often represent mountains, symbolising strength and protection, animals like llamas and condors that reflect survival and spirituality, and rivers that stand for life and movement. Many designs also show farming cycles, honouring the rhythm of planting and harvest, while spiritual symbols pay respect to Pachamama (Mother Earth), expressing gratitude for nature and balance in the world.
Kiedy włókna są gotowe, przędzie się zazwyczaj przy użyciu prostych wrzecion. Następnie przędza jest barwiona naturalnymi pigmentami, tworząc trwałe kolory, zanim przystępuje się do tkania. Na końcu przędzę tka się na krosnach pasażowych lub podłogowych, dzięki którym powstają wzory pełne znaczenia kulturowego.
Kolory łączy się z motywami opowiadającymi historie codziennego życia i wierzeń. Wzory często przedstawiają góry symbolizujące siłę i ochronę, zwierzęta, jak lamy i kondory, odzwierciedlające przetrwanie i duchowość, oraz rzeki, które oznaczają życie i przepływ. Wiele wzorów pokazuje też cykle rolnicze, oddając hołd rytmowi siewu i zbiorów, a symbole duchowe wyrażają szacunek dla Pachamamy, Matki Ziemi.
The on-site shop sells a variety of authentic, handcrafted wool products - from garments like ponchos, sweaters, and gloves to smaller souvenirs - often made locally by community artisans. We ended up buying beautiful and reasonably priced baby alpaca jumpers and hats.
Na miejscu jest też sklep, w którym można kupić autentyczne wyroby rękodzielnicze – od ubrań, jak poncza, swetry i rękawice, po drobne pamiątki – często robione przez lokalnych rzemieślników. My wróciliśmy z pięknymi sweterkami i czapkami z wełny młodych alpak.
Finally, we also saw guinea pigs. Cuy have been an important food source since pre-Inca times. They are well suited to highland life because they require little space, reproduce quickly, and can be fed kitchen scraps and local plants. In rural communities, families often raise them at home rather than on large farms. Beyond nutrition, cuy also have cultural significance. They are commonly prepared for special occasions, festivals, and celebrations, and in some traditions they are associated with health and ritual practices.
Na koniec zobaczyliśmy też świnki morskie. Cuy od czasów preinkaskich były ważnym źródłem pożywienia. Nadają się do hodowli w Andach, bo potrzebują mało miejsca, szybko się rozmnażają i można je karmić resztkami kuchennymi oraz lokalnymi roślinami. W wielu rodzinach hoduje się je w domu, a nie na dużych farmach. Poza wartością odżywczą mają też znaczenie kulturowe - przygotowuje się je na specjalne okazje, podczas festiwali i świąt.
